Menu główne:
Festiwale, kursy i konkursy
Mają coś,
czego nie ma fortepian
I Ogólnopolski Konkurs Organowy im. Mariana Sawy
W Zespole Państwowych Szkół Muzycznych nr 4
im. Karola Szymanowskiego w Warszawie
18 listopada 2008 r. odbył się
I Ogólnopolski Konkurs Organowy im. Mariana Sawy,
przeznaczony dla uczniów klas organów
szkół muzycznych II stopnia.
Konkurs miał charakter monograficzny,
a celem jego była popularyzacja
twórczości organowej Mariana Sawy,
wybitnego kompozytora,
organisty, improwizatora i pedagoga,
zmarłego w 2005 roku.
Jury konkursu stanowili wybitni wirtuozi i znawcy tego ponadczasowego instrumentu w osobach: JM rektora Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, prof. Stanisława Moryto (przewodniczący jury), prof. Joachima Grubicha z Akademii Muzycznej w Krakowie oraz Uniwersytetu Muzycznego F. Chopina, prof. Elżbiety Karolak z Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu oraz prof. Józefa Serafina z Akademii Muzycznej w Krakowie oraz Uniwersytetu Muzycznego F. Chopina. Sekretarzem jury była Hanna Sawicka reprezentująca gospodarza konkursu – szkołę z ul. Krasińskiego.
Konkursowe jury stanowili (od lewej):
prof. Joachim Grubich, prof. Stanisław Moryto,
prof. Elżbieta Karolak oraz prof. Józef Serafin
W konkursowe szranki stanęło dziesięcioro uczestników, reprezentujących szkoły z różnych stron Polski: Białegostoku, Mławy, Poznania, Wałbrzycha i Warszawy. Każdy z nich musiał przedstawić cztery lub pięć utworów, w zależności od grupy do której był zakwalifikowany. Program konkursowy opracowała Marietta Kruzel-Sosnowska, pedagog z ZPSM nr 4 im. K. Szymanowskiego, będąca równocześnie prezesem Towarzystwa im. Mariana Sawy, które w swojej działalności statutowej dąży do popularyzacji dorobku twórczego wyżej wspomnianego artysty, poprzez m.in. prowadzenie działalności wydawniczej, koncertowej, badawczej i edukacyjnej, a także fundowanie stypendiów i nagród.
Według piszącego te słowa, dużą trudność uczestnikom sprawiło wykonanie jednej z dwóch etiud (do wyboru) na pedał solo. Najwięcej wykonań konkursowych przypadło na Mini Fugę nr 7. Obowiązkowo wszyscy uczestnicy musieli uporać się z najeżonymi trudnościami, zarówno biegłościowymi jak i harmonizacyjnymi, utworami ze zbioru etiud organowych, jak również dowolnym preludium na temat polskiej pieśni kościelnej. Na zakończenie każdego konkursowego występu uczestnik mógł zagrać jeden z utworów dowolnych, oczywiście skomponowanych przez Mariana Sawę. Tu największym powodzeniem cieszyła się Fuga-Bolero.
W niełatwej rywalizacji, przebiegającej jednak w koleżeńskiej atmosferze, zwyciężył Adam Krysztofik z Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej II stopnia im. W. Lutosławskiego w Białymstoku (pedagog: Maria Terlecka). W jego wykonaniu prawdziwie profesjonalnie zabrzmiała podczas koncertu laureatów Fuga nr 6 B-A-C-H. Konkursowe jury przyznało dwie równorzędne drugie nagrody: Martynie Mołodeckiej z Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych nr 4 im. K. Szymanowskiego w Warszawie (pedagog: Marietta Kruzel-Sosnowska) oraz Julianowi Paprockiemu z Zespołu Państwowych Ogólnokształcących Szkół Muzycznych I i II stopnia im. G. Bacewicz w Warszawie (pedagog: Emilia Dziubińska). Trzecie miejsce przypadło Michałowi Pyrzyńskiemu z Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. A. Krzanowskiego w Mławie (pedagog: Ireneusz Wereda).
Marian Sawa ur. 12 I 1937 r. w Krasnymstawie, zm. 27 IV 2005 r. w Warszawie.
Kompozytor, organista, improwizator i pedagog.
W latach 1951-1955 uczył się w Salezjańskiej Szkole Organistowskiej w Przemyślu,
a w latach 1955-1958 w PSM II stopnia im. Józefa Elsnera w Warszawie.
Ukończył PWSM w Warszawie w klasie organów Feliksa Rączkowskiego
oraz kompozycję u Kazimierza Sikorskiego.
W latach 1956-1966 był organistą w warszawskim Kościele Garnizonowym.
Koncertował w Polsce i wielu krajach Europy.
Dokonywał nagrań dla polskich wytwórni płytowych,
a także Radia i Telewizji.
Współpracował m.in. z Poznańskimi Słowikami,
Warszawskim Zespołem Chorałowym, Filharmonią Wrocławską,
Chórem Filharmonii Narodowej, licznymi teatrami.
Jako pedagog pracował od 1973 r. w Akademii Muzycznej im. F. Chopina,
a w latach 1992-2003 wykładał organy na wydziale muzykologii
Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Twórczość Mariana Sawy utrwalona została
na licznych płytach analogowych i kompaktowych,
w tym na ośmiu płytach autorskich.
Otrzymał wiele nagród i wyróżnień.
Twórczość kompozytorska obejmuje ponad pięćset utworów,
w tym około dwustu organowych,
a wśród nich pięć koncertów organowych, Assemblage na orkiestrę symfoniczna,
liczne utwory na organy solo i dla dwóch wykonawców,
utwory fortepianowe, klawesynowe,
muzykę kameralną na instrumenty smyczkowe i dęte
z towarzyszeniem organów lub fortepianu,
utwory chóralne a capella , z towarzyszeniem organów
oraz szereg form oratoryjno-kantatowych.
W konkursie zwyciężył
Adam Krysztofik z Białegostoku
Poziom konkursu stał na wysokim poziomie i posłużył poznaniu choć części twórczości kompozytorskiej Mariana Sawy. Potwierdził to w swym słowie do zgromadzonych w sali organowej przewodniczący jury, JM rektor UMFC, prof. Stanisław Moryto. Pokrzepił jednocześnie pozostałych, nienagrodzonych uczestników konkursu, mówiąc, że porażka w jednej rywalizacji pomaga w odniesieniu sukcesu w kolejnej.
Wszyscy uczestnicy konkursu, a także ich pedagodzy zostali obdarowani dyplomami uczestnictwa oraz okolicznościowymi upominkami w postaci siedmiu tomów utworów wydanych przez Towarzystwo im. Mariana Sawy, a także nagrania płytowe z muzyką organową i fortepianową tego twórcy. Wyróżnieni zaś młodzi artyści-organiści otrzymali również nagrody pieniężne.
*
Integralnym punktem programu I Ogólnopolskiego Konkursu Organowego była uroczystość nadania sali organowej imienia Mariana Sawy. Jest to hołd złożony nieżyjącemu kompozytorowi i organiście, bowiem w latach 1966-1972 oraz 2002-2005 był pedagogiem w ZPSM nr 4 im. K. Szymanowskiego.
Mosiężną tabliczkę na drzwiach do sali organowej odsłonił jeden z najwybitniejszych współczesnych wirtuozów tego instrumentu, prof. Joachim Grubich. W wydarzeniu tym wzięli udział uczestnicy konkursu, jury oraz pedagodzy z dyrektorem naczelnym szkoły na Krasińskiego Różą Paderewską i uczniowie.
Uroczystego nadania sali organowej
imienia Mariana Sawy
dokonał prof. Joachim Grubich.
Wspólne zdjęcie laureatów konkursu organowego, tych którzy ich oceniali
oraz gospodarzy – dyrekcji Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych nr 4 im. K. Szymanowskiego w Warszawie, na tle organów firmy Józef Molin z 1997 roku
Krzysztof Bachorzewski
Zdjęcia autora
Reportaż został opublikowany w czasopiśmie „Twoja Muza” nr 1 z 2009 roku